ਜੇਕਰ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਕਰੰਟ (ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਝਟਕਾ) ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਉਪਾਅ ਕਰੋ

ਕਈ ਵਾਰ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਗਿੱਲੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸਵਿੱਚ ਨੂੰ ਛੂਹਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਹਲਕੀ ਜਿਹੀ ਕੰਬਣੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਘੱਟ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਝਟਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਤੇਜ਼ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਝਟਕਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰਜਦੋਂ ਕਰੰਟ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਕਾਰਨ ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਦੀ ਗਤੀ ਵੀ ਰੁਕ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੋਕਿ ਬਹੁਤ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਰੰਟ ਕਾਰਨ ਚਮੜੀ ‘ਤੇ ਜਲਣ ਅਤੇ ਛਾਲੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਤੇਜ਼ ਕਰੰਟ ਦਾ ਦਿਲ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ‘ਤੇ ਵੀ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਕਰੰਟ ਕਾਰਨ ਦਿਮਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਸੰਕੁਚਨ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਰੰਟ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ –

1. ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਕਰੰਟ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਅੱਗੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਆਸ-ਪਾਸ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਜਿਸ ‘ਤੇ ਕਰੰਟ ਲੱਗਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੋਵੇ, ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਕਿ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੇੜੇ ਨਾ ਹੋਣ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਚ ਕਰੰਟ ਜਲਦੀ ਲੰਘ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
2. ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਕਰੰਟ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਕਰੰਟ ਲੱਗਣ ਵਾਲੀ ਵਸਤੂ ਤੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਅਲੱਗ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਇਸਦੇ ਲਈ ਪਾਵਰ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਡਿਵਾਈਸ ਨੂੰ ਡਿਸਕਨੈਕਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਲੱਕੜ ਦੇ ਮੇਜ਼ ਜਾਂ ਖੁਸ਼ਕ ਲੱਕੜ ਦੀ ਸੋਟੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ, ਕਰੰਟ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਨਾ ਛੂਹੋ, ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਕਰੰਟ ਵੀ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ।
3. ਸੁੱਕੀ ਸੋਟੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਪਾਸੇ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਲੇਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਇਕ ਹੱਥ ਸਿਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਅਤੇ ਦੂਸਰਾ ਅੱਗੇ ਅਤੇ ਇਕ ਲੱਤ ਸਿੱਧੀ ਅਤੇ ਦੂਸਰੀ ਮੁੜੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਸਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਸਾਹ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
4. ਜੇਕਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਾਹ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਦੇਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੇਟੇ ਰਹਿਣ ਦਿਓ ਅਤੇ ਫਿਰ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸੱਟ ਲੱਗੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।5 ਜੇਕਰ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਖੂਨ ਵਹਿ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਖੂਨ ਵਹਿਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਸਾਫ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿ ਖੂਨ ਵਗਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਵੇ।
5. ਜੇਕਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ, ਖੰਘਣ, ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਾਂ ਇਸਦੇ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ CPR (ਕਾਰਡੀਓ-ਪਲਮੋਨਰੀ ਰੀਸਸੀਟੇਸ਼ਨ) ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਬੇਹੋਸ਼ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਦਿਲ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਹੋਸ਼ ਵਿਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਵਿਅਕਤੀ ਸਾਹ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕਦੇ ਵੀ ਸੀ.ਪੀ.ਆਰ.ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ।
6. ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਕਰੰਟ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਅਕਤੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਠੀਕ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਡਾਕਟਰ ਕੋਈ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਈ.ਸੀ.ਜੀ. ਬਲੱਡ ਟੈਸਟ, ਸੀ.ਟੀ. ਸਕੈਨ ਜਾਂ ਐਮਆਰਆਈ ਆਦਿ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
7. ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਕਰੰਟ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਜੇਕਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਛਾਤੀ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਦਬਾਅ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਧੜਕਦਾ ਰਹੇਗਾ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਲੇਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਚੁੱਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਕਰੰਟ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਸਟ ਏਡ ਦੇ ਕੇ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਦੇ ਵੀ ਗਿੱਲੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸਵਿੱਚ ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਜੁੱਤੀਆਂ ਦੇ ਨਾ ਛੂਹਣ। ਛੂਹਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਰੰਟ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਾ ਫੜੋ, ਸਗੋਂ ਲੱਕੜ ਜਾਂ ਲੱਕੜ ਦੇ ਮੇਜ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਰੰਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।